Η βασική θέση αυτού του βιβλίου μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: οι εξαντλητικοί αγώνες που οι επαναστάτες όλου του κόσμου διεξάγουν σε πολλά μέτωπα έχουν σαν επακόλουθο να βλέπουν την ανθρώπινη ζωή μονάχα από την άποψη της ιδεολογίας τους είτε να αναγνωρίζουν αυτά μονάχα τα γεγονότα της κοινωνικής ζωής που σχετίζονται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό με τη σκέψη και τη δράση τους. Όμως οι περισσότεροι κάτοικοι της γης, για λογαριασμό των οποίων αγωνίζονται, γνωρίζοντας ελάχιστα ή τίποτα για τους αγώνες τους, τις θυσίες και τη σκέψη τους ζουν την καταπιεσμένη τους ύπαρξη χωρίς να έχουν συνείδηση της κατάστασής τους, υποστηρίζοντας επομένως την κυριαρχία του κεφαλαίου. Εάν κανείς προσπαθήσει να ανακαλύψει πόσοι από τα 40 εκατομμύρια ενηλίκων γερμανών πολιτών πραγματικά σοκάρονται από τις εκτελέσεις των γερμανών επαναστατών και πόσοι διαβάζουν αδιάφορα την ειδησεογραφία των εφημερίδων, θα καταλάβει αμέσως το σκοπό αυτού του έργου: τον εναρμονισμό της συνείδησης της επαναστατικής πρωτοπορίας με αυτήν της μέσης ανθρώπινης παρίας.
Εμείς θα περιοριστούμε να δώσουμε ενδείξεις και να θέτουμε ερωτήματα που μέχρι τώρα παραβλέφθηκαν από το εργατικό κίνημα. Μπορεί να υπάρχουν δευτερεύοντα σφάλματα, αλλά ένας από τους λόγους της αποτυχίας του επαναστατικού κινήματος βρίσκεται ακριβώς στο ότι η πραγματική ζωή των ατόμων διαδραματίζεται σε επίπεδο διαφορετικό από αυτό που πιστεύουν οι πρωτεργάτες της κοινωνικής επανάστασης που βασίζονται σε μια βαθύτερη γνώση του κοινωνικού είναι. Είθε αυτό το έργο να ερμηνευθεί σαν μια έκκληση των μέσων απολιτικών ατόμων προς τους μέλλοντες ηγέτες της επανάστασης για περισσότερη κατανόηση: μια έκκληση ότι θα πρέπει να ζητούν λιγότερη γνώση της "πορείας της ιστορίας" και να εκφράζουν καλύτερα τα δεινά και τις επιθυμίες τους, ότι θα πρέπει να μιλούν λιγότερο θεωρητικά για τον "υποκειμενικό παράγοντα" της ιστορίας και να τον κατανοούν καλύτερα σαν τη ζωή των μαζών. (Από τον πρόλογο του συγγραφέα)
Μετάφραση: ΜΙΧΑΗΛ ΘΕΜΗΣ
