Το κείμενο που ακολουθεί είναι μία ομιλία που δόθηκε στο Παρίσι ενώπιον ενός πολυπληθούς εργατικού ακροατηρίου, στις 20 Δεκεμβρίου 1887. Κατόπιν εκδόθηκε υπό μορφήν μπροσούρας και κυκλοφόρησε ευρύτατα στην Γαλλία.
Ο Κροπότκιν συχνά διατύπωνε τις απόψεις του για την αδικία των φυλακών και την ανάγκη ενός διαφορετικού τρόπου αντιμετώπισης των εγκληματιών, πουθενά αλλού όμως δεν περιέγραψε τόσο ξεκάθαρα τα κακά του σωφρονιστικού συστήματος - κάτι που δεν έχει γίνει καλύτερα, με τόσο λίγα λόγια, από κανέναν άλλον συγγραφέα. Τα κακά αυτά ήρθε να τα επισημάνει ένας αναρχικός φιλόσοφος ο οποίος, με την τόσο περιεκτική αναφορά του στην θεραπεία, δεν προσέφερε μόνο στην αναρχική σκέψη, αλλά και γενικότερα.
Η θεραπεία που προτείνει είναι επαναστατική, ενώ με το κατηγορητήριό του την τεκμηριώνει: κατάργηση των φυλακών, αδελφική μεταχείριση όλων των εγκληματιών και εφαρμογή, σε όποιες περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητο, όλων εκείνων των μέσων τα οποία μας προσφέρει η σύγχρονη ιατρική και ψυχολογία για την θεραπεία της αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Ο ίδιος, πιστεύοντας αφελώς σε μια επικείμενη παγκόσμια επανάσταση, είχε προβλέψει ότι η κατάργηση όλων των φυλακών θα ήταν ένα από τα πρώτιστα καθήκοντά της - κατάργηση που θα συνοδευόταν από ένα τέτοιο καθεστώς αλληλοβοήθειας και ευκαιριών μέσω της συνεργασίας, ώστε η αντικοινωνική συμπεριφορά θα εξαφανιζόταν πλήρως. Μέχρι όμως την στιγμή που θα συνέβαινε αυτό, θεωρούσε ότι η κοινότητα θα έπρεπε αυθόρμητα να αυτοπροστατεύεται από τους εγκληματίες - ωστόσο, προσπερνούσε αβασάνιστα αυτό το πρόβλημα. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)
Περιεχόμενα
- Η οργανωμένη βία που ονομάζεται Δικαιοσύνη
- Οι φυλακές και η ηθική τους επίδραση στους φυλακισμένους